Regelmatig krijg ik vragen van mensen die in verwachting zijn, maar thuis al een hond hebben. Vroeg of laat vragen deze mensen zich dan af hoe de hond op de baby zal gaan reageren. Er gaan de nodige cowboy verhalen rond over honden die uit jaloezie een pasgeboren baby iets aandoen. Iedereen wil dat natuurlijk voorkomen, en vrijwel niemand gelooft dat de eigen hond zoiets zal gaan doen.

Wat betekend Jaloezie eigenlijk?

Van Dale zegt over jaloezie: andermans geluk, bezit enz. benijdend; afgunstig.
Een menselijke emotie die iedereen vast wel in meer of mindere mate herkent.

De vraag of honden ook jaloers kunnen zijn houd kynologen en wetenschappers nog steeds bezig. Waren we er vroeger van overtuigd dat honden jaloers konden zijn, werd er later gezegd dat jaloers zijn een menselijke emotie is die wij projecteren op onze honden. De honden vertonen wel bepaald gedrag wat lijkt op jaloezie, maar dat valt weer te verklaren vanuit een andere invalshoek, en niet vanuit jaloezie. Maar nu is niet zo lang geleden een nieuw onderzoek uitgekomen waarin gezegd word dat honden wel degelijk jaloezie kunnen voelen.

In dit artikel laat ik het in het midden of honden wel/niet jaloers kunnen zijn. Het is wel een feit dat vrijwel iedere hond ander gedrag vertoont nadat er een nieuw pasgeboren gezinslid bij is gekomen. Hoe de hond gaat reageren zal o.a. afhangen van wat de hond al gewend is. Is de hond al gewend aan kinderen doordat hij veel met kinderen en baby’s in aanraking komt? Of is het een hond die zeer zelden kinderen of baby’s heeft ontmoet.

Voor ik dit artikel schreef heb ik een kort onderzoek gedaan. Ik heb mensen opgezocht die baby en hondeen hond hebben en daarna een baby kregen. De verhalen waren uiteenlopend.

Het meest extreme verhaal wat ik gehoord heb was van mensen die na de bevalling de hond hebben laten snuffelen aan het beddengoed. Ik weet van collega’s dat er nog niet zo lang geleden mensen waren die de hond aan de placenta lieten ruiken (of zelfs eten!)

De achterliggende gedachte? Op deze manier zou de hond gelijk al veel hechting hebben met de baby, en de baby sneller accepteren.

Ik kan gelukkig de aanstaande ouders gerust stellen. Ze hoeven de hond niet aan lakens/placenta etc. te laten ruiken. Dit werkt absoluut niet een goede hechting of acceptatie in de hand. Het is vooral onfris en onhygiënisch.

Vroeger werd er bij honden die ander gedrag vertoonden zodra er een baby in huis kwam alleen aan rangorde problemen gedacht. Maar er zijn ook honden die gewoon niet zo van kinderen houden omdat kinderen nu eenmaal ander gedrag vertonen dan ze gewend zijn. Honden zijn er meester in om de lichaamstaal van volwassenen te lezen en hierop in te spelen. Zo ontstaat er vaak bijna vanzelf een bepaald soort interactie tussen hond en eigenaars en andere volwassenen. Deze interactie is niet mogelijk met kleine kinderen en baby’s. Kinderen en baby’s reageren vaak onverwacht en zien niet wat de hond hun verteld met hun lichaamstaal en zullen daar ook niet op inspelen. Dit kan voor verwarring en onzekerheid bij de hond zorgen en dat uit zich weer in veranderingen in het gedrag.

Eigenaars kunnen voordat de baby er is al veel doen om de komst van de baby zo soepel mogelijk te laten verlopen voor de hond. Als eerste is het aan te raden om een hond minimaal 1 plek in huis te geven die helemaal van de hond is. Bij de meeste mensen is dit de bench. De bench moet veilig zijn voor de hond, en een plek waar hij zich terug kan trekken als hij schrikt of even rust nodig heeft. Als de hond lang voordat de baby er is al gewend is aan zo’n plek zal hij deze plek ook niet gaan associëren met de baby.

Het is heel handig om de hond zo nodig even in de bench te kunnen doen. Belangrijk hierbij is dat de hond niet voor straf de bench ingestuurd word.

Daarnaast is het aan te raden om de hond vooraf al zo veel mogelijk op een goede manier in aanraking te laten komen met baby’s. Laat ze wennen aan het geluid van huilende baby’s door cd’s dvd’s etc. Neem de hond mee naar mensen in de buurt die een baby hebben. Natuurlijk is het niet de bedoeling dat de hond bij of aan de baby komt. Maar de geur, het geluid en de reactie van mensen op de baby kan de hond zo al zien.

Ik adviseer u om vooraf goed na te denken over de regels in huis. Als de hond nu op de bank mag… mag hij dat straks dan ook? Bespreek dit binnen het huishouden en maak hier duidelijke afspraken over. Bepaalde regels pas veranderen op het moment dat de baby er is zorgt voor nog meer onrust dan er al is. Als de hond maanden voordat de baby er is al weet wat er verwacht word, geeft dat juist rust (en het is makkelijker voor de kraamverzorgende)

Het volgende punt waar aan gedacht moet worden: kan de hond alleen zijn? Misschien heeft de hond nooit geleerd om alleen thuis te zijn, en de kans is groot dat hij nu vaker alleen thuis is dan voordat er een baby in huis was. Voor honden die niet alleen thuis kunnen zijn, is er een hele mooie training. Bij deze training krijgt de hond aangeleerd dat alleen zijn niet erg hoeft te zijn, maar krijgt hij vertrouwen in dat zijn baas altijd terug komt. Ook hierbij geld: vroegtijdig beginnen is een must om problemen achteraf te voorkomen.

Een hond met verlatingsangst trainen is niet echt handig in combinatie met een pasgeboren baby verzorgen.

Ik raad u aan om de hond al vroeg te leren om niet op te springen. U wilt niet dat de hond tegen uw buik springt als u zwanger bent, u wilt niet dat de hond tegen bezoek opspringt, of dat de hond tegen u opspringt als u de baby vasthoud.

Een volgend punt waar over gedacht moet worden is: Wie gaat de hond uitlaten als de baby er is? Als de moeder altijd de hond lang en veel heeft uitgelaten en dat zal ineens wegvallen, zal de hond zich gaan vervelend. Veel probleemgedrag ontstaat of word verergerd door onderstimulatie. Als er van te voren al een passende oplossing is bedacht, scheelt dat weer een hoop ergernissen en aanpassingen.

Er is in bijna elke plaats wel een uitlaatservice te vinden, buren die de hond mee willen nemen met uitlaten, of andere mensen die dat kunnen/willen doen.

Het is aan te raden om de hond naast lichamelijk actief ook geestelijk actief en moe te maken. Een a.s. moeder die bijna moet gaan bevallen zit normaal gesproken niet te wachten op een ronde van een uur met de hond. Door zoekspelletjes etc. te doen, zal de hond moeten nadenken en daar veel sneller moe van raken. Natuurlijk is het belangrijk dat hij ook zijn beweging krijgt, maar wissel dit af met moeilijke spelletjes.

Dit is als eerste fijn voor de a.s. moeder (minder vermoeiend), fijn voor de hond (stimulatie van de hersenen en een voldaan gevoel, zorgt voor zelfvertrouwen), fijn voor de onderlinge band (het samenwerken met de hond zorgt voor meer gerichtheid op de eigenaar en respect – nakijken), en natuurlijk fijn voor het hele gezin als de hond moe en voldaan is.

Wat te doen als de baby er is?

Om te beginnen wil ik benadrukken dat veiligheid voor alles gaat. Vertrouwd u de hond niet of heeft hij wel eens vervelend of eng gedaan naar baby’s? Vraag advies aan een kynologisch gedragstherapeut.

Maar daarnaast is het belangrijk om zo ongecompliceerd mogelijk te doen. Door zelf zo ontspannen mogelijk met de nieuwe situatie om te gaan, brengt u dat ook over op de hond. Ga niet ineens alles anders doen wat met de hond te maken heeft. Laat de hond niet uit de ruimte weggaan als u met de baby binnenkomt.

Voor de eerste kennismaking raad ik aan om eerst de moeder zonder baby de hond te begroeten, en daarna de vader met de baby. Laat de hond niet opspringen en lijn hem eventueel aan (maar hou de lijn slap)

Het is wel heel erg belangrijk is om baby en hond nooit en dan ook echt nooit alleen te laten samen! Laat altijd een volwassene bij de hond en baby. Zoals net uitgelegd snappen baby en hond de lichaamstaal van de ander niet. Ook als de baby ouder word en super goed met de hond op kan schieten.. Een kind en hond mag nooit en nooit alleen gelaten worden. Dit zou de belangrijkste regel moeten zijn in uw huishouden. U beschermt daarmee de baby voor de hond en andersom.

Mijn laatste tip is om de hond de baby niet te laten verdedigen. Er zijn honden die gelijk een soort beschermingsdrang voelen tegenover de baby. Veel ouders hebben in eerste instantie de neiging om hierom te lachen, het ziet er immers ook schattig uit.. Maar niemand zit er op te wachten dat bezoek bedreigd of gebeten word omdat de hond het als zijn taak ziet om de baby te beschermen.

Ik hoop dat dit artikel meedraagt aan een soepele omgang tussen de baby en de hond..

Auteur: W.S.G. de Bruijn

Website: www.wsgdebruijn.nl
Contact: gedragstherapie@wsgdebruijn.nl